Timur, Emir Barlas Turagay’ın ve Tekine Hatun’un oğlu olarak gelmiştir.¹ Timur’un boyu baba tarafından “Barlas” olup babası ölmeden önce bu boy, Çağatay devletinde büyük bir söz sahibiydi.² Timur ise Moğol değil “Türk” soyundan olup³ geldiği boyun(Barlas boyunun) kökeni ise “Karluk Türklerine” dayanır.⁴ Arlad, Celayir, Solduz aileleri kesin olarak Moğol kökenlidir fakat Timur’un soyu olan Barlas kabilesi kesinlikle Türk kökenlidir.⁵ Ayrıca o dönemden hemen sonra gelen Bizans tarihçisi Ducas, Timur’un Türklüğünü anlatmak için onun soyunu Alp Er Tunga’ya dayandırır hatta ona “o bir İskitti” demiştir.⁶ Ayrıca Timur’un kendi yazmış olduğu günlüğüne bakacak olursak. Bir gün oğlu Şahruh babasına Hindistan bölgesine sefere çıkmasını söylemiş nedeninin ise buranın eskiden beri Türk toprağı olduğunu(Gazneli ve Delhi Sultanlığından söz ediyor) ve buranın alınması gerektiği söylemiştir.⁷ Eğer Timur ve soyu Moğol olsaydı oğlu ona eski Türk toprağı ifadesi yerine eski Moğol toprağı ifadesini kullanırdı. Timur’a çağdaş devletler onun devleti için “Tatar” ifadesini kullanmış olsa da o, onu Tatar yapmıyor. Çünkü zaten “Tatar” ifadesi ırk olarak değil eskiden Moğolların hüküm sürdüğü bölge olarak kullanılıyordu. Hem Deşt-i Kıpçak bölgesinde olan Kıpçak Türkleri için bile bu “Tatar” ifadesi sıkça kullanılmıştır.⁸
Timur Moğol olmayıp sahte şecere ile kendini Cengiz soyuna bağlamıştır. Hatta bunu Zeki Velidi Togan yazmış, Timur’un yaptığı şecereye göre Cengiz soyundan olduğunu söylemiştir. Fakat yine buradan çıkarsak Timur yine Moğol olmuyor çünkü Zeki Velidi Togan Cengiz’i Türk olarak görüyor bu yüzdende Timur’un soyuna Türk diyordu. Sahte şecere olayına gelecek olursak Timur’un böyle bir şeyi yapmasının sebebi Çağtay Devletinde daha hızlı söz sahibi olup adını o bölgeye yaymasından kaynaklıdır. Zaten devletini kurduktan sonra kendine Cengiz soyundan gelmediği için “Emir, Küregen” unvanını vermiştir. Hatta kendisi Moğol olmayıp Cengiz soyundan gelmediği için ilk zamanlar devletin başına iki tane Cengiz soyundan gelen adam atamıştır. Bunu yapma sebebi ise devletinin temellerini sağlam atıp Çağtay Devlet adamlarına söz geçirmesidir.
Yani Timur ne Türkleşmiş fakat kökeni Moğol biri nede Cengiz soyuna bağlanan bir Moğol’du. Onun kökeni verilen kaynaklar ile kesinlikle Türk’tür ve oda bu ifadeyi sözlerinde çokça kullanmıştır.
___________ ¹ ve ² İlber Ortaylı, Türklerin Altın Çağı, İstanbul, Kronik Kitap, 4. baskı, 2019, s. 71.
³ kaynak için bu siteye bkz. “https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ilber-ortayli/dogunun-iki-buyuk-hukumdari-40363009”
⁴ Ahmet Taşağıl, Gökbörü’nün İzinde Kadim Türklerin Topraklarında, İstanbul, Kronik Kitap, 5. baskı, 2019, s. 281.
⁵ Leon Cahun, Asya Tarihine Giriş, çev. Sabit İmam Kaya, İstanbul, Seç Yayın Dağıtım, 2006, s. 282.
⁶ Ducas, Bizans Tarihi, s. 34-37.
⁷ Timur, Tuzak-i-Timuri, s. 60.
⁸ İlber Ortaylı, Türklerin Altın Çağı, İstanbul, Kronik Kitap, 4. baskı, 2019, s. 103.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder